Hindi ko akalain na sa araw na naging milyonaryo ang sarili kong anak na babae, ang una niyang gagawin ay tratuhin ako na parang pabigat ako. Nakatayo ako roon, sa ulan, ang maskara ay dumadaloy sa aking mga pisngi, pinagmamasdan ang mga ilaw ng kanyang bagong mansyon na binubulag ako. Hindi dahil sa bagyo ang bumabagabag sa akin…
Iyon ang kanyang tinig.
“Hindi mo makikita ang isang sentimo ng pera ko, matandang aswang!”
Bumaba ang toothbrush ko sa kanal, na para bang alam kong wala na akong lugar doon. Hindi niya itinaas ang isang daliri. At sa likod niya, na nakakrus ang mga braso at mapagmataas na ngiti, ay ang kanyang bagong kasintahan, na halos hindi mas matanda kaysa sa kanyang panganay na anak. Ang mansyon ay amoy sariwang pintura pa rin; Ni hindi ko man lang tinanggal ang karatula na “sold out.”
“Ikaw ay isang parasito,” sigaw niya mula sa pintuan. Nagtrabaho ako nang husto para dito. Hindi kita itatago.
“Nagtrabaho ba siya nang husto ” naisip ko, nakapikit ang panga. Ako ang nagbayad ng upa niya sa loob ng apat na taon. Ako ang nagpalaki sa kanyang mga anak habang siya ay tumatalon mula sa trabaho patungo sa trabaho. Tinalikuran ko ang aking pagreretiro para makapagsimula siyang muli. Paulit-ulit. Pero wala naman akong sinabi. Hindi pa.
Pagkalipas ng isang linggo, ang balita ay napubliko na: “Ang batang nag-iisang ina ay nanalo sa $ 10 milyon na loterya sa pagguhit ng estado.” May mga larawan niya sa lahat ng lokal na pahayagan, mga panayam sa TV, mga post sa social media kung saan lumitaw siyang niyayakap ang kanyang kasintahan at nakangiti na parang pag-aari niya ang buong buhay niya. Napanood ko ang lahat ng ito mula sa maliit na telebisyon sa guest room ng bahay ng kapatid ko, kung saan ako nagtago matapos niya akong paalisin. Galit na galit sa dibdib ko, pero wala akong sinabi. Naghintay.
Inilagay ko ang dilaw na sobre sa drawer ng bedside table. Sa loob ay ang orihinal na tiket, ang tunay, na binili gamit ang aking naipon nang hapong iyon nang dumaan ako sa gasolinahan. Hindi ko ito ibinigay sa kanya. Hindi ko ito ibinigay sa kanya. Iniwan ko lang ito sa mesa sa kusina, tiwala na siya, tulad ng dati, ay titingnan ito at ipagpalagay na sa kanya iyon. At kaya nangyari ito. Hindi niya kailanman tiningnan ang likod. Hindi niya napansin ang pirma. Dahil sa perang papel na iyon ay nakasulat ang pangalan ko sa sarili kong sulat-kamay: María Delgado.
Sa kabilang banda, nanatiling tahimik ako.
Sa pagtatapos ng linggong iyon nakatanggap ako ng tawag na magbabago sa lahat. Galing ito sa law firm ng estado. Pormal ang tono, ngunit hindi nila maitago ang kanilang kakulangan sa ginhawa:
“Mrs. Delgado, nakatanggap kami ng abiso na ang nanalong tiket ay nasa iyong pangalan. Kailangan nating isumite ito para sa pangwakas na pag-verify.
Napatigil ako, nanginginig ang telepono sa kamay ko. Bumilis ang tibok ng puso ko. Hindi niya pinangarap ang lahat ng iyon. Ito ay totoo. Hindi siya nag-check.
Umuulan ang araw ng appointment, tulad ng gabing iyon nang paalisin niya ako. Isinuot ko ang aking lumang brown na amerikana, na madalas niyang pinupuna dahil sa pagiging “makalumang damit.” Lumakad ako nang may dignidad na natitira pa sa akin, kahit sa loob ay natupok ako ng pinaghalong kalungkutan at tagumpay.
Makalipas ang ilang minuto ay lumitaw ang aking anak na babae, sa tabi niya, at sumigaw na may pagkakamali. Na ang pera ay sa kanya. Na siya ang unang nag-angkin nito. Pero malinaw ang mga abogado: pinirmahan ko ang tiket. Hindi siya kailanman nagkaroon ng legal na karapatan sa kanya. Nakunan ng mga camera ang eksaktong sandali na siya ay bumagsak, ang makeup na dumadaloy sa kanyang mga pisngi, ang galit sa kanyang mga mata nang matanto niya na nawala na ang lahat.
Wala naman akong sinabi. Wala nang maipaliwanag.
Kasama rin ng pera ang kapayapaan na nawala sa kanya. Binalikan ko ang aking bahay, inayos ko ang aking hardin, naglakbay ako sa mga lugar na lagi kong pinapangarap. Ngunit hindi ito tungkol sa pera mismo. Hustisya iyon. Sa totoo lang, napagdesisyunan ko na lang na ang buhay ko ang magbibigay sa akin ng huling salita.
Para sa aking anak na babae, sa kabilang banda, ang buhay ay nagbigay sa kanya ng aral na hindi niya nais na marinig: na ang kasakiman at pagmamataas ay may presyo. Kalaunan ay nawalan siya ng kasintahan, nawala ang mansyon at, nakalulungkot, nawala niya ang mga anak na naging dahilan ko para sumulong. Bumalik sila sa akin. At kahit na ang aking mga gabi ay nabahiran pa rin ng sugat ng sinabi niya sa akin, natagpuan ko sa kanyang tawa ang isang dahilan upang gumaling.
Ngayon, kapag ipinikit ko ang aking mga mata, naaalala ko pa rin ang tinig niya na tinatawag akong “matandang bruha”. Ngunit hindi na ito masakit. Dahil alam ko na ang tunay na sumpa ay hindi sa akin, kundi sa kanya: ang kawalan ng kakayahang mahalin ang taong nagbigay sa kanya ng lahat.