Panimula, Pakikibaka, Punto ng Pagbabago, Resolusyon

Habang unti-unting lumalalim ang gabi, ang liwanag ng isang maliit na kandila lamang ang nagsisilbing bituin sa ilalim ng isang lumang barung-barong na gawa sa yero at pinagdikit-dikit na kahoy. Sa loob, isang batang lalaki — si Jun-jun — nakaupo sa sahig na kawayan, nagdodrowing at nagsusulat ng takdang-aralin. Sa kabilang banda, ang kanyang ina — si Aling Mara, pagod ngunit nakangiti.

“Mama, kapag nakatapos ako, bibilhan kita ng malaking bahay,” masiglang wika ng bata.

Napatawa si Aling Mara, pero mabilis ding napuno ng luha ang kanyang mata. “Hindi ko kailangan ng malaking bahay, anak… sapat na sa akin ang makita kang umaangat.”

Sa tuwing magyeyelo ang gabi at didikit ang hangin sa kanilang balat, mas lalo siyang humihigpit sa pangarap na balang araw, hindi na sila madudurog ng lamig ng kahirapan.

Araw-araw, bago pa sumikat ang araw, umaalis na si Aling Mara para maglabang-laba sa iba’t ibang bahay. Kahit masakit ang katawan at madalas walang pahinga, hindi siya sumusuko.

Ngunit may mga araw na talagang sinusubok sila ng buhay…

Minsan, umuulan nang malakas. Tagos sa bubong ang tubig. Basang-basa ang kanilang higaan.

“Nay… hindi ako makapagsulat…” nanginginig na sabi ni Jun-jun.

Agad niyang sinuot ang lumang jacket ng anak. Pinatong niya ang sariling katawan sa butas ng bubong upang huwag tamaan ng ulan ang papel ng bata.

Kahit giniginaw, pilit niyang pinangiti ang anak. Kasi para sa kanya, ang bawat sagot sa takdang-aralin ay hakbang palayo sa hirap.

Isang araw, tinanong ng guro si Jun-jun:

“Anong gusto mong maging paglaki mo?”

Napatingin siya sa bintana kung saan naghihintay ang ina sa labas, pawis at amoy sabon pang-laba.

“Gusto kong maging inhenyero… para ako mismo ang gagawa ng bahay namin. Yung matibay, hindi na binabaha at hindi na nilalamig si Mama.”

Tumango ang guro, mangilid ang luha. “Napakaganda, Jun-jun.”

Lumipas ang panahon, lalo pang lumaki ang pangarap ng bata. Ngunit ang katawan ni Aling Mara ay unti-unting bumigay sa sobrang pagod. Isang gabi, pag-uwi niya, bumagsak siya sa sahig.

“Mama!” sigaw ni Jun-jun, nanginginig sa takot.

Dinala nila sa health center. Inilatag ng doktor ang katotohanang halos bumasag sa kanilang mundo:

Malubha na ang anemia at sobrang overfatigue niya. Kung hindi mag-iingat, baka hindi na siya magising sa susunod.

Sa ospital, habang pinagmamasdan ang ina na nakahiga, napahawak si Jun-jun sa kamay nito.

“Mama… pangako ko… pagtitiyagaan ko ang pag-aaral… Hindi ako papayag na masayang lahat ng sakripisyo mo…”

Sa unang pagkakataon, ang inosenteng bata ay napilitang tumanda.

At doon nagsimula ang mas matindi niyang pagsusumikap.

Mabilis lumipas ang mga taon. Hindi naging madali — may gutom, may pagod, may luha. Pero hindi sila bumitaw.

Hanggang sa isang araw…

Nakatayo sila sa gitna ng isang malaking entablado. Hawak ni Jun-jun ang medalya — Top 1, nakangiti habang unti-unting naglalaho ang mga alaala ng malamig na sahig ng barung-barong.

“Mama,” bulong niya habang hawak ang kamay nito, “eto na ang simula ng pangako ko.”

Napaluhod si Aling Mara sa tuwa. Hindi na niya napigilan ang patak ng luha. Hindi dahil sa medalya… kundi dahil sa ipinakitang tapang at puso ng kanyang anak.

At sa wakas, isang araw… natupad ang pangarap ni Jun-jun.

Sa isang bagong bahay, matibay, maliwanag at masaya — nakikita mo ang mukha ni Aling Mara habang umiinom ng kape sa balkonahe.

Walang yelo sa sahig.
Walang luha ng pagod.
Walang takot na bukas ay mawawalan.

Ang meron nalang…

Pag-asa.
Pagmamahal.
At tagumpay na pinaghirapan.