Sa Barangay San Roque, pista na naman.
May mga banderitas sa kalsada, may kantahan, may palaro, may tawanan.
Pero sa gitna ng saya, nakaupo si Mang Romy, 52 anyos, tahimik sa tabi ng maliit na kariton ng fishball.

Nakangiti siya habang nagluluto, pero sa likod ng bawat tawa, may mabigat na lungkot.
Sabi ng mga bata, “Tay, bili kami!”
Ngumiti si Mang Romy, “Libre na ‘to, basta sumayaw kayo!”

Masiglang araw sa barangay — pero para sa kanya, ito ang unang pista na mag-isa niyang hinaharap.
Dati, laging nandun ang asawa niyang si Lina, ang babaeng laging sumasabay sa kanya sa pagtitinda, at ang anak nilang si Paolo, na ngayon ay nasa Maynila, nag-aaral ng Engineering.

Ngunit ngayong araw… wala si Lina. Wala na rin siya sa mundo.

Noong isang taon, habang nagtitinda si Mang Romy sa plaza, biglang bumagsak si Lina.
“Lina!” sigaw niya.
Isinugod nila sa ospital, pero huli na. At mula noon, si Mang Romy ang nagtaguyod sa anak mag-isa.

Bawat gabi, dumadaan siya sa lumang simbahan, nag-aalay ng fishball sa altar, at sinasabi:
“Lina, hindi ko susukuan ‘to. Kahit hirap, kakayanin ko para kay Paolo.”

Kahit maliit lang kita, hindi siya tumigil.
Pumapasok sa karinderya sa umaga, naglalako sa hapon, naglilinis sa barangay hall sa gabi.
Isang araw, may dumating na sulat. Galing kay Paolo:

“Tay, pasensiya na kung di ako makauwi. Final exam ko po. Pero balang araw, babawi ako sa lahat ng hirap niyo.”

Ngumiti si Mang Romy, pero tumulo ang luha.
“Hindi mo kailangang bumawi, anak. Ang mahalaga, ituloy mo ang pangarap natin.”

Ngayon, araw ng pista. May paligsahan sa plaza — “Pinakamasayang Pamilya ng Barangay San Roque!”
Inimbitahan si Mang Romy ng Kapitana, kahit wala siyang kasama.

“Wag na po, Kap,” sabi niya, “wala na si Lina, at si Paolo, nasa Maynila.”
Ngunit sabi ng Kapitana, “Mang Romy, minsan ang saya, hindi nasusukat sa dami ng kasama. Minsan, sa tapang mong ngumiti kahit mag-isa.”

Sumali siya, hindi bilang kumpetisyon, kundi bilang paggunita.
Habang tinatawa-tawanan ng mga tao ang mga contestant, si Mang Romy ay tahimik lang — hanggang sa biglang may sigaw mula sa likod.

“TAY!!!”

Paglingon niya, tumakbo papalapit si Paolo — may dalang maliit na medalya at suot ang lumang polo niya.
“Tay, tapos na po ang exam ko. Umuwi ako para sa inyo.”

Napatigil si Mang Romy. Parang huminto ang mundo.
Niyakap niya ang anak, mahigpit, parang ayaw na niyang bitiwan.
“Anak, akala ko sa TV ko lang ‘to makikita. Dumating ka, sa araw pa ng pista.”

Umiiyak ang mga tao, pati si Kapitana.
Sabi ni Paolo, “Tay, graduate na ako. Lahat ng hirap niyo, lahat ng pagod… di nasayang.”

Tumawa si Mang Romy, may luha sa mata.
“Anak, hindi mo kailangang suklian ‘yung sakripisyo ko. Ang mahalaga, naging mabuti kang tao.”

Kinagabihan, habang pinapanood ang fireworks, nakatayo si Mang Romy at Paolo sa may tapat ng kariton.
Tahimik silang nagdasal.

“Lina,” sabi ni Mang Romy sa hangin, “natupad mo ang pangarap mo. Engineer na ang anak natin.”

At sa unang pagkakataon matapos ang matagal na panahon — totoong masaya ulit si Mang Romy.
Hindi dahil sa paligsahan, kundi dahil sa pagmamahal na hindi kailanman nawala kahit tinangay ng panahon.

“Ang tunay na saya ay hindi nasusukat sa tawa ng marami, kundi sa puso mong marunong magpasalamat kahit sa gitna ng sakit.”

🕊 Kailan mo huling pinasalamatan ang magulang mong tahimik lang nagsasakripisyo para sa’yo?